Prawidłowe połykanie
26 stycznia 2020
Nieprawidłowe połykanie, czyli typ połykania infantylnego (charakterystycznego dla niemowląt), może być przyczyną seplenienia międzyzębowego,międzyzębowej wymowy głosek t, d, n, a nawet powodować wady zgryzu. Infantylne połykanie powinno samoczynnie przekształcić się w typ dojrzałego połykania w okolicach 3 i 4 roku życia. Jeśli nie nastąpi samoczynnie, wskazana jest konsultacja z logopedą i podjęcie terapii.
Na czym polega połykanie infantylne?
Niemowlęcy sposób polega na wsuwaniu, płasko leżącego języka, między zęby w momencie przełykania. Język nie pionizuje się i pozostaje on na dnie jamy ustnej, przesuwając się tylko poziomo. Aby połknąć ślinę, płyn czy pokarm, język wsuwa się między zęby lub mocno na nie naciska; czasami wystaje między wargami. Co więcej, napinają się mięśnie wokół ust – dzięki obserwacjom napinania tych mięśni możesz dostrzec, że Twoje dziecko połyka nieprawidłowo.
Jak wygląda prawidłowe połykanie?
Połknij ślinę. Podczas tej czynności czubek Twojego języka opierał się o podniebienie, a konkretnie o wałek dziąsłowy (w nazewnictwie dzieci jest to “parking”, “górka”). Język samoczynnie wykonywał ruchy pionowe, nie musisz koncentrować się nad sposobem połykania. Żwacze, mięśnie odpowiedzialne za ruchy żuchwą, napinają się, a zęby są zwarte. Mięśnie wokół, w przeciwieństwie do połykania o typie niemowlęcym, ust nie uczestniczą w połykaniu!
Jak ćwiczyć z dzieckiem?
Najlepiej rozpocząć naukę poprawnego połykania pod okiem specjalisty, który pokieruje terapią. Nauka prawidłowego połykania przebiega w trzech etapach.
Etap I
Ćwiczenia należy rozpocząć od pionizacji języka oraz nauki unoszenia czubka języka do wałka dziąsłowego.
❏ dotykamy palcem lub zimną łyżeczką podniebienia tuż za zebami
❏ przytrzymywanie czubkiem języka przy podniesieniu rodzynek, ryżu preparowanego, cukierków halls ( z wgłębieniem w środku),
❏ zlizywanie miodu, nutelli, mleka w proszku itp. z podniebienia przy otwartych ustach, ❏ malarz - język “ maluje” podniebienie,
❏ dzięcioł - język uderza o dziąsła tuż za górnymi zębami,
❏ kląskanie, buzia otwarta język się nie porusza,
❏ śpiewanie na sylabach np. la,lo,lu,li, różnych melodii, buzia jest szeroko otwarta
Etap II
Kolejnym etapem jest nauka połykania śliny z końcem języka ukierunkowanym do podniebienia. Trudność polega na utrzymywaniu języka przez cały czas w kontakcie z podniebieniem, a nie tylko w jego fazie początkowej. Aby to robić dobrze, postępuj zgodnie z trzema punktami:
❏ Przytrzymaj ślinę.
❏ Przyklej czubek języka do podniebienia, zęby zamknij i uśmiechnij się szeroko.
❏ Przytrzymaj język na podniebieniu i połknij, nie odklejając go. Połykaniu nie może towarzyszyć napięcie warg, które nie powinny stawiać oporu przy ich rozchylaniu.
Połykaniu nie może towarzyszyć napięcie warg, które nie powinny stawiać oporu przy ich rozchylaniu.
Etap III
Połykanie płynów, spożywanie pokarmów Na tym etapie wyuczoną wcześniej technikę połykania wykorzystujemy do spożywania pokarmów. O prawidłowym przebiegu tej czynności można się przekonać obserwując zachowanie warg. Brak grymasu warg jest objawem prawidłowego przebiegu aktu połykania. Dla utrwalenia poprawnego stereotypu połykowego, ćwiczenia płynów należy powtarzać kilkakrotnie w ciągu dnia.( w sumie przez około 20 - 30 minut). Niezależnie od kontynuowania ćwiczeń połykania, powinno się przypominać dziecku o układaniu języka na podniesieniu szczególnie przed każdym posiłkiem. Ma to na celu skojarzenie ułożenia języka podczas ćwiczeń z czynnością połykania płynów.
Nie jest to proces skomplikowany, jednak utrwalenie i wprowadzenie tego typu połykania jako nawyku automatycznego, będzie wymagało setek (jeśli nie tysięcy) powtórzeń. Zbyt wczesne zaprzestanie ćwiczeń lub ich przerwanie może spowodować nawrót do stanu poprzedniego.
Powodzenia!
