Wskazówki dla rodziców
Artykuły
Cechy rozwojowe 6 latka
WŁAŚCIWOŚCI FIZYCZNE
Dziecku sześcioletniemu:
– rosną stopy i powoli zanika płaskostopie (kości stóp wysklepiają się),
– wydłużają się i twardnieją kości kończyn, rosną zęby stałe, zmieniają się proporcje ciała,
– powoli kształtuje się większa odporność na zmęczenie związane z dłuższym przebywaniem w jednej pozycji,
– rozpoczyna się pierwszy etap kostnienia nadgarstka (część chrząstek zamienia się w kości) – ruchy dłoni stają się bardziej odporne na męczenie; drugi i ostatni etap kostnienia nadgarstka przypada na wiek około 10 lat – dziecko staje się zdolne do pisania w zeszycie w jedną linię,
– poprawia się płynność i szybkość ruchów rąk – dziecko łatwiej uczy się pisania w linijkach i łączenia liter, zaczyna także ładniej rysować, lepiej wycinać, może nauczyć się wiązania kokardki itp.
– do rozwoju kości dopasowuje się układ mięśniowy,
– mięśnie stają się silniejsze (wzrasta siła skurczu), są bardziej odporne na zmęczenie, wzrasta siła zwieraczy – dziecko nie musi już tak często załatwiać potrzeb fizjologicznych,
– rozwijają się wszystkie narządy wewnętrzne; lepiej pracuje serce, płuca (lepsze dotlenienie) i jednocześnie rośnie potrzeba ruchu, zwiększa się pojemność żołądka (zmniejsza się częstotliwość przyjmowanie pokarmów, a zwiększa się objętość przyswajanej jednorazowo porcji),
– dzieci stają się bardziej odporne na choroby.
Zmiany związane z płcią
– następuje początek kształtowania się trzeciorzędnych cech płciowych, u chłopców powoli rozwija się pas barkowy, u dziewcząt pas miednicowy, u chłopców bardziej niż u dziewcząt grubieją kości długie; do tych zmian dopasowuje się układ mięśniowy,
– pojawia się głód ruchu, ogromna potrzeba biegania, skakania, siłowania,
– dziewczynki preferują aktywność ruchową wymagającą większej precyzji,
– kościec ( także kości i mięśnie dłoni) kształtuje się około 1,5 do 2 lat, dłużej u chłopców niż u dziewcząt, w związku z tym dziewczynki bardziej niż chłopcy lubią rysować, wycinać, malować,
– u dziewczynek powoli zaczyna powstawać podściółka tłuszczowa.
Zmiany w układzie nerwowym – są istotne i decydują o różnicach między dziećmi młodszymi a starszymi,
– wydłużają się wypustki komórek nerwowych, dojrzewają drogi nerwowe, dzięki czemu poprawia się szybkość i dokładność przewodzenia impulsów, wzrasta ilość połączeń nerwowych, poprawia się koordynacja ruchów,
– dojrzewają receptory zmysłów, pojawia się ostrość wzroku, wrażliwość na barwy, polepsza się zdolność odbioru bodźców słuchowych
– dzieci odbierają dokładniejsze informacje z otoczenia, dojrzewają okolice ruchowe kory mózgowej, polepsza się koordynacja i płynność (również ręki).
WŁAŚCIWOŚĆI SPOŁECZNE
U sześciolatków:
– powoli wzrasta antagonizm pomiędzy chłopcami a dziewczynkami; poczucie my chłopaki, my dziewczyny ułatwia integrację dzieci określonej płci, akceptację własnej płci i stopniowe uczenie się męskich i kobiecych ról społecznych,
– chłopcom mniej sprawnym dokucza się.
EMOCJE
Dziecko sześcioletnie:
– ma mniej dojrzały układ nerwowy niż siedmiolatek i z tego powodu silniej reaguje emocjonalnie,
– wszystkie emocje, te pozytywne, a tym bardziej negatywne oraz duża liczba różnorodnych bodźców, stanowią dla organizmu ogromny wydatek energetyczny,
– rozregulowuje się jego funkcjonowanie (staje się płaczliwe, drażliwe, nieznośne, agresywne itp.) – można pomóc mu, dostarczając mu owoców, kawałka czekolady, kanapkę itp. (glukoza i magnez) oraz stwarzając sytuacje ułatwiające wyciszenie się – elementy relaksacji.
– dojrzewają struktury kory mózgowej odpowiedzialne za czynności typowo szkolne,
– poprawia się wzrokowe i słuchowe spostrzeganie analityczno-syntetyczne,
– dojrzewają te struktury kory mózgowej, które odpowiedzialne są za procesy myślowe; obserwuje się początki myślenia konkretno -wyobrażeniowego operacyjnego na konkretach,
– dojrzewa cały układ nerwowy w tym kora mózgowa, dzięki czemu poprawia się zdolność do skupiania uwagi (początki uwagi dowolnej) i poprawia się zdolność zapamiętywania; lepsza jest pamięć trwała, sprawniej przebiegają procesy pobudzania i hamowania.
WŁAŚCIWOŚĆI PSYCHICZNE
Dziecko sześcioletnie:
Uwaga jest jeszcze – mimowolna, tzn. bodźce z otoczenia odwracają uwagę od tego, co dzieje się na zajęciach; czas uwagi jest ciągle jeszcze krótki (ok. 15 min.),
– dziecko nie potrafi skupić się na wykonaniu kilku czynności jednocześnie,
– dość silna koncentracja uwagi szybko wywołuje zmęczenie.
Przeważa wciąż pamięć – mechaniczna, dlatego nowe treści powinny być często powtarzane i utrwalane z wykorzystaniem wielu zmysłów.
Ruch
– sześciolatek ma jeszcze słaby kościec i słabe mięśnie, musi często zmieniać pozycje.
Myślenie
– większość dzieci nie ma jeszcze ukształtowanej odwracalności myślenia, nie potrafi odwrócić procesu przekształceń,
– nie ma jeszcze ukształtowanych pojęć czasowych.
Pisanie
– dzieci mają wciąż silne napięcie mięśniowe rąk, palców, nadgarstka, przedramienia, barków,
– ruchy rąk u większości dzieci nie są jeszcze płynne,
– występuje geometryzacja i brak precyzji.
Stosunki przestrzenne
– dzieci mają jeszcze kłopot z oceną stosunków przestrzennych, np.: prawo, lewo, obok, za,
– wymagają wielu ćwiczeń typu zabawowego, które ułatwią późniejsze spostrzeganie.
Słuchanie
– dzieci zdolne są do podziału zdania na wyrazy, do analizy, syntezy sylabowej wyrazu, do
wysłuchania głosek w nagłosie.
Spostrzeżenia zmysłowe i wyobrażenia
– dominuje myślenie przedoperacyjne, konkretno- -wyobrażeniowe.
